Hoeveel mag mijn medewerker werken?
- Wat is Arbeidsduur? Dit is de tijd waarin de werknemer ter beschikking staat van de werkgever. Pauzes waarin de werknemer vrij kan beschikken over zijn tijd, tellen meestal niet mee.
- Standaardgrenzen:
- Dagelijkse grens: De arbeidsduur mag in principe niet meer dan 8 uur per dag bedragen.
- Wekelijkse grens: De arbeidsduur mag in principe niet meer dan 40 uur per week bedragen.
- Effectieve Wekelijkse Duur (Vaak 38u): Hoewel de wet 40 uur toelaat, is de wekelijkse arbeidsduur in veel sectoren (zoals PC 200) via een Collectieve Arbeidsovereenkomst (CAO) verlaagd naar 38 uur per week (of soms zelfs minder).
- Afwijkingen en Flexibiliteit: Er zijn veel uitzonderingen en afwijkingen mogelijk op de standaardgrenzen van 8u/dag en 40u/week. Dit kan via:
- Structurele afwijkingen: Voor bijvoorbeeld ploegenarbeid, continu werk, of specifieke sectoren (horeca, transport, zorg).
- Overwerk/Overuren: Prestaties boven de normale dag- of weekgrenzen.
- Flexibele uurroosters: Systemen zoals "kleine flexibiliteit" waarbij de dag- en weekgrenzen kunnen variëren binnen bepaalde limieten, maar gemiddeld over een referteperiode gerespecteerd moeten worden.
- Overuren:
- Toelating: Overuren zijn enkel toegestaan in specifieke gevallen (bv. buitengewone vermeerdering van werk, onvoorziene noodzakelijkheid).
- Compensatie: Overuren geven recht op overloon (meestal +50% voor uren op weekdagen, +100% voor zon- en feestdagen) én op inhaalrust. Deze inhaalrust moet binnen een bepaalde periode worden opgenomen. Er is een "interne grens" aan het aantal overuren dat een werknemer mag accumuleren voordat inhaalrust verplicht wordt.
- Arbeidsduurvermindering (ADV / RTT): Dit is een veelgebruikt systeem wanneer de effectieve wekelijkse arbeidsduur (bv. 40 uur werken volgens uurrooster) hoger ligt dan de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur vastgelegd in de CAO (bv. 38 uur). Het verschil (in dit voorbeeld 2 uur per week) wordt gecompenseerd door het toekennen van extra betaalde verlofdagen (ADV-dagen of inhaalrustdagen) bovenop de wettelijke vakantie.
- Belang van CAO's: Sectorale en bedrijfs-CAO's zijn cruciaal. Ze bepalen vaak de effectieve wekelijkse arbeidsduur (bv. 38u i.p.v. 40u), specifieke uurroosters, regelingen voor overwerk en de modaliteiten van arbeidsduurvermindering.
De informatie op de website van de FOD Werkgelegenheid gaat dieper in op al deze aspecten, de specifieke voorwaarden, procedures en uitzonderingen. Het is de officiële bron voor de gedetailleerde wetgeving hieromtrent. Alleszins mag de arbeidsduur van de werknemers niet meer bedragen dan acht uur per dag (of 9 uur per dag wanneer de arbeidstijdregeling per week een halve, een hele of meer dan een rustdag behalve de zondag omvat) of max. 40 uur per week (als er gebruik gemaakt wordt van ADV-dagen om tot een gemiddelde van 38 uren per week te komen).
https://werk.belgie.be/nl/themas/arbeidsreglementering/arbeidsduur-en-rusttijden/arbeidsduur-en-vermindering-van-arbeidsduur