Een parttime werknemer is iemand wiens reguliere werkuren minder zijn dan die van een fulltime werknemer in een vergelijkbare situatie. Wat het exacte voltijdse rooster is, kan van bedrijf tot bedrijf verschillen. Meestal ligt dit tussen de 38u/week en 40u/week.
Arbeidsduur van deeltijdse werknemers
Een parttime arbeider of bediende werkt minstens een derde van de uren van een fulltime equivalent, volgens de bekende 1/3de-regel. Daarnaast moet elke werkperiode minstens drie uur beslaan, hoewel er sectorale uitzonderingen kunnen zijn. De keuze om parttime te werken wordt in samenspraak tussen werkgever en werknemer gemaakt. Er bestaan twee soorten parttime arbeidsregelingen en twee bijbehorende werkroosters.
Parttime arbeidsregelingen
De parttime arbeidsregeling betreft het aantal uren dat de werknemer wekelijks moet werken.
Vaste regeling: hierbij blijft de duur van de werkuren constant, ongeacht of dit voor een week is of langer.
Variabele regeling: de werkuren variëren. Er wordt een gemiddelde wekelijkse arbeidsduur vastgesteld die gedurende een referentieperiode van drie maanden (verlengbaar tot maximaal een jaar) moet worden nageleefd.
Parttime werkroosters
Vast rooster: Een werknemer heeft een vast werkrooster wanneer hij volgens het schema werkt dat in zijn arbeidsovereenkomst is vastgelegd. Dit rooster is meestal gespreid over een week, maar kan ook een cyclus beslaan.
Variabele werkroosters: betreffen situaties waarin de werktijden steeds wisselen. Dit kan zowel het aantal te werken uren per week als het rooster betreffen, of alleen de werktijden variëren terwijl het wekelijkse aantal uren vaststaat. De werkgever moet deze roosters tijdig en correct communiceren naar de parttime werknemer. In dit geval moet de arbeidsovereenkomst het gemiddelde aantal te werken uren over de referentieperiode vermelden, en aangeven dat de variabele roosters worden vastgesteld volgens de regels in het arbeidsreglement.
Meer informatie over roosters, toezicht en eventuele sancties is te vinden in de Sociale Gids van Trefzeker of op werk.belgie.be.
Rechten en gevolgen voor parttime werknemers
Parttime arbeiders of bedienden hebben dezelfde rechten als hun fulltime collega's, maar dan in verhouding tot hun werktijd. Wie vrijwillig parttime werkt, ontvangt welteverstaan een lager loon, minder vakantiedagen en -geld, evenals een lagere werkloosheidsuitkering en pensioenrechten, gebaseerd op het verminderde inkomen pro rata berekend naar hun werkuren. Een parttime werknemer kan onder verschillende statuten werken zoals: flexi, arbeider/bediende en student.